મુંબઈના લોખંડવાલામાં એક રેસ્ટોરન્ટે પોતાના એન્ટ્રેન્સ પર ૨ મોટા પાંજરામાં ઠીંગણા વાનર મૂક્યા હતા. જેાકે ગ્રાહકોને પણ તેઓ જ સૌથી વધારે આકર્ષિત કરી રહ્યા હતા. ત્યાર પછી મેં રાજ્યના પશુ કલ્યાણ વિભાગને હોટલના માલિકની ધરપકડ કરવા કહ્યું, પરંતુ વન વિભાગે કાર્યવાહી કરવા એમ કહીને ઈન્કાર કરી દીધો કે દેશી પ્રાણીઓને રાખવા પર કોઈ ગુનો લાગુ નથી પડતો. લાગે છે કે જ્યાં સુધી મને કોઈ આ વાતનો ઉપાય મળી નહીં જાય, ત્યાં સુધી આવા તસ્કરો લુપ્તપ્રાય પ્રાણીઓને દર્શાવતા રહેશે. થોડા મહિના પહેલાં પુણેમાં એક ફેર ભરાયો હતો. અહીં સુંદર વિદેશી પક્ષી, માછલીઓ અને ખાસ પ્રજાતિના કૂતરાને પ્રદર્ષિત કરવાની કોઈ પણ પ્રકારની મંજૂરી લેવામાં આવી નહોતી, પરંતુ પોલીસ અને વન વિભાગે કોઈ જ પગલાં ભર્યા નહીં, કેમ? કારણ કે તેમનું કહેવું હતું કે વિદેશી પ્રજાતિઓ પર કોઈ પણ ભારતીય કાયદો લાગુ પડતો નથી. તેમને નવા પશુ કલ્યાણ બોર્ડના ચેરમેને મંજૂરી આપી હતી અને આ પશુઓને ખુલ્લામાં નહીં, ચોરીછૂપી વેચી પણ નાખવામાં આવ્યા.
બેરોકટોક ચાલે છે કારોબાર : ગત દિવસોમાં બેંગલુરુના એક ઘરમાંથી ૩ ખાસ વિદેશી પ્રજાતિના અજગર મળ્યા હતા. વન વિભાગે પણ એમ કહીને હાથ ઊંચા કર્યા કે આ તો વિદેશી જાતિના છે અને તેને રાખવા પર કોઈ ગુનો બનતો નથી. પછી માલિકે ચોરીછૂપી આ અજગરો જંગલમાં છોડી દીધા. ઉત્તર પ્રદેશમાં એક વ્યક્તિ આફ્રિકન પિટ વાઈપર સાપના કરડવાથી મરી ગયો. કદાચ આ સાપ વિદેશમાંથી ચોરીછૂપી લાવવામાં આવ્યો હશે. કોઈ પણ પશુ વેચનારને ત્યાં તમે પહોંચી જાઓ, તમને એક્ઝોટિક દુર્લભ જીવના ઘણા બધા નમૂના મળી જશે. નેટ પર હજારો પ્રકારના રંગબેરંગી, અનોખા જીવ વેચાવા ઉપલબ્ધ છે. મેક્સિકો, આફ્રિકા અને દક્ષિણ અમેરિકામાંથી દુર્લભ જીવ કસ્ટમ પાર કરીને ભારતમાં લવાઈ રહ્યા છે. તેની તસ્કરી પણ ભરપૂર પ્રમાણમાં થાય છે. આ જીવને સામાન્ય રીતે બીજા સામાનથી ભરેલા કંટેનરમાં લવાય છે, જેને ખોલીને જેવું કસ્ટમ વિભાગ માટે પણ અશક્ય હોય છે.
