વાર્તા - દેવેન્દ્ર સિંહ.
થોડાદિવસ પહેલાં નોકરિયાત મહિલાઓ પરનો એક સર્વે વાંચ્યા પછી અચાનક અર્ચનાના મગજમાં વિચારો આવવા લાગ્યા. તેને લાગ્યું કે તેની એમબીએની ડિગ્રી પણ તેણે કોરસપોન્ડન્સ કોર્સથી લીધી હતી અને ફાઈલમાં કંઈક કરી બતાવવા તે ઉત્સુક છે. આ સર્વે વાંચ્યા પછી તે ઘણા દિવસ સુધી વિચારોમાં ખોવાયેલી રહી.
૧-૨ દિવસ મેં કોઈ નોંધ લીધી નહીં. અમારા લગ્નને હજી ચાર વર્ષ જ થયા હતા. હું એમ પણ તેની સાથે થોડો ઓછો વાદવિવાદ કરતો હતો, કારણ કે તેનું ઊંચી જાતિનું કહેવું ઘણી વાર અમારા પ્રેમ લગ્નમાં ઝઘડાનો મુદ્દો બની ગયું હતું. ત્રીજા દિવસે મારાથી રહેવાયું નહીં અને હું તેના શાંત ખોવાયેલા રહેવાનું કારણ પૂછી બેઠો.
તે જાણે રાહ જેાઈને બેઠી હતી, તરત ગુસ્સે થઈ ગઈ, ‘‘જુઓ પ્રેમ, મેં એમબીએ પાસ કર્યું છે, તેમ છતાં ૨ વર્ષથી ઘરે બેસીને કોઈ ખાસ કામ નથી કર્યું. ઘણી વાર થાય છે કે બીએની ડિગ્રીને પણ આગમાં સળગાવી નાખું... સારી નોકરી પર આઈએએસવાળા કબજેા જમાવીને બેઠા છે.’’
મેં જવાબ આપ્યો, ‘‘જરૂર કર, પરંતુ પહેલા થોડું તારું કમ્પ્યૂટર જ્ઞાન સુધારી લે. આજકાલ તું વોટ્સએપ ફોરવર્ડ કરીને અને યૂટ્યૂબ જેાઈજેાઈને બધું ભૂલી ગઈ છે. આમ પણ નોકરી કોઈને કોઈ મળી જશે, પરંતુ એ કહે કે તારો ઈમેલ ભલા બીજું કોઈ વાંચી શકે છે. એટલે કે જ્યાં તારો ઈમેલ જશે ત્યાં તારે પણ જવું પડશે, કારણ કે ઓટો કેરેક્ટર પછી પણ શું ગેરન્ટી છે કે તું જાતે પણ તારું લખેલું કંઈ સમજી શકે.’’
એક રાજસ્થાની કહેવત છે, ‘આલા બચે ન આપ સૂં અને સુખા બચે ન કોઈ બાપ સૂં’ એટલે કે પોતાનું લખેલું જ્યારે ભીનું થઈ ગયું હોય તો તમે પોતે પણ નથી વાંચી શકતા અને જેા તે સુકાઈ જાય તો કોઈનો બાપ પણ તેને નથી વાંચી શકતો. તારા ઈમેલની ભાષા જ એવી હોય છે કે તારો કોઈ પણ ઓફિસમાં કેવી રીતે નિભાવ થઈ શકશે?’
સાંભળીને અર્ચના ગુસ્સામાં જતી રહી. તે કંઈ જ ન બોલી, કારણ કે પોતાની ઈગ્લિશ ભાષાની કમજેારીથી તે પોતે પણ ખૂબ દુખી હતી.
પરંતુ તે ખૂબ દઢનિશ્ચયી હતી, તેથી દિવસરાત કંઈક કરીને બતાવવાનું વિચારતી રહી. એક દિવસે સાંજે ઓફિસથી ઘરે આવ્યો ત્યારે તેણે એક લાંબું લિસ્ટ મારા હાથમાં પકડાવી દીધું. મેં પ્રશ્નાર્થવાચક નજરે તેની તરફ જેાતા લિસ્ટ પકડી લીધું.
તે બોલી, ‘‘સાંભળો પ્રેમ, મને મારી પસંદનું કામ મળી ગયું છે. આડોશપાડોશમાંથી એક વોટ્સએપ મેસેજ મળ્યો છે કે રૂમની સાથે વરંડા અને છત પર શાકભાજી ઉગાડવાનું કામ ખૂબ ચાલી રહ્યું છે. હવે હું પણ તેના ઓનલાઈન તથા ઓફલાઈન ક્લાસિસ શરૂ કરીશ. દરેકને ક્યાં જાણકારી હોય છે કે કિચન ગાર્ડન કેવી રીતે શરૂ કરી શકાય છે. હું સારીસારી સાઈટ વાંચીવાંચીને તેના કરતા પણ સારી અને વધારે શાકભાજી ઉગાડવાની રીત શોધી લઈશ. આખરે મેં પણ એમબીએ પાસ કર્યું છે ને. મારા ગ્રાહકો એ લોકો હશે જેમણે માત્ર બીએ કર્યું છે, પરંતુ પહેલા વર્ષે મારે જાતે કિચન ગાર્ડન બનાવવો પડશે, જેથી હું તેના વીડિયો અને ફોટો તૈયાર કરી શકું.’’
મેં ખુરશી પર આરામથી બેસીને તેણે આપેલું લિસ્ટ વાંચવું શરૂ કર્યું. લિસ્ટમાં લગભગ ૧૫ પ્રકારના બીજા, ૨ પ્રકારનું ખાતર, વાડો બનાવવા માટે કાંટાળા તાર અને ઘરેલુ ખેતીવાડી પર કૃષિ પંડિત માંગેરામ ગુર્જરનું પુસ્તક સામેલ હતા. મેં વિચાર્યું કે માંગેરામનું પુસ્તક કોઈની પાસેથી માંગી શકાશે, પરંતુ બીજી વસ્તુમાં પૈસા લાગશે. પછી વિચાર કર્યો કે જેા હું શ્રીમતીની આ યોજનાનો વિરોધ કરીશ તો ઘર બંધ અથવા બીજું કંઈ પણ થઈ શકે છે. પછી પોતાની ભલાઈ તેમાં સમજી અને લિસ્ટમાં લખેલી વસ્તુને તે જ દિવસે ઓનલાઈન ઓર્ડર કરી દીધી.
