SEO Keywords: love and sex advice

તે જમાનો હવે ગયો, જેમાં દીકરો શ્રવણની જેમ પોતાનો પૂરો પગાર માતાપિતાના હાથમાં મૂકી દેતો હતો અને ત્યાર પછી પોતાના ખિસ્સાખર્ચ માટે માતાપિતા સામે જેાઈ રહેતો હતો એટલે કે તેને પોતાની કમાણી પોતાની મરજીથી ખર્ચવાનો હક પણ નહોતો. પછી પરિવાર સીમિત થવા લાગ્યા ત્યારે બાળકોના અધિકાર વધતાવધતા એટલા થઈ ગયા કે તેમને સંપૂર્ણ રીતે આર્થિક સ્વતંત્રતા ભલે ને કેટલીક અઘોષિત શરતો પર પરંતુ મળી ગઈ છે. આ એકાકી પરિવારમાં પત્નીનો રોલ, દખલ તેમજ આવક અને ખર્ચ વધ્યા છે, સાથે તેનું મહત્ત્વ પણ વધવા લાગ્યું છે. ભોપાલના જયંત એક સંપન્ન જૈન પરિવાર સાથે સંબંધ ધરાવે છે અને પુણેની એક સોફ્ટવેર કંપનીમાં રૂપિયા ૧૮ લાખની વાર્ષિક સેલેરી પર કામ કરી રહ્યા છે. જયંતના લગ્ન જલગાવની શ્વેતા સાથે નક્કી થયા ત્યારે લગ્નના ખૂબ મોટા ખર્ચ એટલે કે રૂપિયા ૨૦ લાખમાંથી તેમણે રૂપિયા ૧૦ લાખ પોતાની બચતમાંથી આપ્યા. શ્વેતા પોતે પણ નોકરિયાત છે. તે જયંત કરતા થોડા પગારમાં એક બહુરાષ્ટ્રીય કંપનીમાં કામ કરે છે. લગ્ન નક્કી થયા પહેલાં બંને મળ્યા ત્યારે ટ્યૂનિંગ સારું રહ્યું હતું. તેમના શોખ અને ટેવ સમાન હતા. બંનેએ લગભગ ચાર દિવસ એકબીજાને સમજવા સાથે પસાર કર્યા અને ત્યાર પછી પરિવારને મંજૂરી આપી હતી. જયંતને શ્વેતાની સાદગીભરી સુંદરતા સ્પર્શી, જ્યારે શ્વેતા ભાવિ પતિના સરળ સ્વભાવ અને હોશિયારીથી પ્રભાવિત થઈ. આ ૪ દિવસ હરવાફરવાનો અને હોટલિંગનો ખર્ચ પુરુષ હોવાથી સ્વાભાવિક રીતે જયંતે ઉઠાવ્યો હતો. જેાકે બંનેએ એકબીજાની સેલેરી વિશે કોઈ વાત કરી નહોતી. માત્ર સેલેરી જ નહીં, પણ ભવિષ્યની કોઈ આર્થિક યોજના તેમણે તૈયાર ન કરી કે ન તો એકબીજાનો ખર્ચ કરવાની ટેવને બંને સમજ્યા. પરિવારજનો પાસેથી મળેલી જાણકારીના આધારે બંનેએ એકબીજા વિશે માત્ર અંદાજ લગાવ્યો કે પગાર સારો છે, તેથી સેવિંગ એકાઉન્ટમાં પૈસા પણ સારા એવા હશે.

ચોંકવું કેમ : લગ્ન પછી હનીમૂન મનાવવા પૂર્વોત્તર રાજ્યની પસંદગી કરી. તેમણે પોતાના હનીમૂનને યાદગાર બનાવવા માટે દિલ ખોલીને ખર્ચ કર્યો. પ્રેમમાં ડૂબેલા આ નવદંપતીએ પછી તો એ જ ભૂલ ફરી એક વાર કરી કે એકબીજાની ખર્ચ કરવાની ટેવ ઉપરાંત બચત અને ભવિષ્યની કોઈ વાત ન કરી. હનીમૂન દરમિયાન મોટાભાગનો ખર્ચ જયંતે કર્યો અને ત્યાર પછી બંને પુના પાછા આવ્યા, જ્યાં જયંત ભાડાના ફ્લેટમાં રહેતો હતો. શ્વેતાએ પણ પોતાની ટ્રાન્સફર પુના કરાવી લીધી, અહીં તેની પણ કંપનીની બ્રાન્ચ હતી. રૂપિયા ૧૦ લાખ લગ્નમાં આપ્યા પછી અને લગભગ ૪ લાખ હનીમૂન પર ખર્ચ કર્યા પછી જયંત પાસે પૈસા ઓછા રહ્યા હતા. મોંઘી હોટલના બિલ તેણે ક્રેડિટ કાર્ડથી ચૂકવ્યા હતા. આધુનિક અને સમજદાર ગણાવનાર આ બંને એવી પૂર્વાગ્રહી ભારતીય માનસિકતાના શિકાર હતા, જેમાં પૈસાની બાબતે ખૂલીને વાત કરવામાં નથી આવતી, પરંતુ તે બંને વચ્ચે એવું થઈ રહ્યું હતું કે હજી પરંપરાગત ભારતીય પતિની જેમ ઘરખર્ચ જયંત જ ઉઠાવી રહ્યો હતો. જ્યારે શ્વેતા માત્ર પોતાનો ખર્ચ ઉઠાવતી હતી. તેનું ધ્યાન એ વાત તરફ ગયું જ નહીં કે જયંત વધારે ખર્ચ કરી ચૂક્યો છે. લગ્નના ખર્ચમાં પોતાની ભાગીદારીની વાત જયંત તેને એમ વિચારીને જણાવી ચૂક્યો હતો કે શ્વેતા વાતને સમજીને સ્વયં મદદ કરવાની પહેલ કરશે, પરંતુ તેનો આ અંદાજ માત્ર અંદાજ રહ્યો. ક્રેડિટ કાર્ડના મોટા બિલ અને રૂપિયા ૪૦ હજારના ભાડાવાળા લક્ઝરી ફ્લેટનું ભાડું જ્યારે ભારે પડવા લાગ્યું ત્યારે જયંત પરેશાન થઈ ગયો. ઘરેથી પૈસા મંગાવે તો તેની ફજેતી થાય. પરિણામે, હાર માનીને તેણે શ્વેતાને નાણાકીય મુશ્કેલીની વાત જણાવી ત્યારે શ્વેતાને પણ થોડું આશ્ચર્ય થયું, પણ સમજદારી દર્શાવતા પોતાના ખાતામાંથી તેણે પૈસા ઉપાડીને જયંતને આપી દીધા. જિંદગીના આ મુશ્કેલીભર્યા વળાંક પર આવીને લગ્નના ૫ મહિના પછી બંનેનું ધ્યાન પોતપોતાની ભૂલ તરફ ગયું અને ત્યાર પછી તેમણે ન માત્ર પૈસા બાબતે ખૂલીને વાત કરી, પણ ભવિષ્યની યોજનાનું પણ પ્લાનિંગ કર્યું કે હવે આગળ શું કરવું છે. જેાકે શ્વેતાએ જયંતને કહ્યું પણ ખરું કે જેા પહેલાં જ જણાવી દીધું હોત તો દોઢ લાખ રૂપિયા બચી જતા ને. હકીકતમાં, શ્વેતા તો એમ જ સમજતી હતી કે જયંત પાસે પૈસા હશે તેથી તે ખુલ્લા હાથે ખર્ચ કરી રહ્યો છે. બીજી તરફ લગ્ન અને હનીમૂનને યાદગાર બનાવવાના ઉત્સાહમાં ડૂબેલો જયંત એમ માની બેઠો હતો કે શ્વેતા પણ સમજતી હશે કે આ ખર્ચ તે સંયુક્ત રીતે કરી રહ્યો છે જ્યારે એવું કંઈ નહોતું. હવે આ બંનેની આર્થિક રેલગાડી પાટા પર આવી ગઈ છે અને બંનેએ નક્કી કરી લીધું છે કે આગામી ૩ વર્ષ સુધી તેઓ શક્ય તેટલા પૈસાની બચત કરશે. બંને અન્ય નવા કપલની જેમ બાળકનું પણ પ્લાનિંગ કરી રહ્યા છે કે બાળકનું આ દુનિયામાં અને ઘરે આવવું ક્યારે યોગ્ય રહેશે. બહાર રહીને પોતાની ગૃહસ્થીની ગાડી ચલાવતા દીકરાદીકરીની જિંદગીમાં માબાપ હવે કોઈ દખલ નથી કરતા. આ એક સારી બાબત છે, પણ વાત જ્યારે પૈસાની છે તેમનું ચિંતિત થવું પણ સ્વાભાવિક છે કે ક્યાંક એવું તો નથી ને કે વહુની પસંદગીમાં કોઈ ભૂલ થઈ છે. વિપરીત છોકરીના માતાપિતા પણ એવું વિચારે છે કે ક્યાંક ખરાબ જમાઈ તો માથે નથી પડ્યો ને.

આ રીતે બનાવો આર્થિક ભાગીદારી : ખુશહાલ દાંપત્યજીવન માટે ખૂબ જરૂરી છે કે પતિપત્ની વચ્ચે આવકને લઈને પારદર્શક હોય, તેથી લગ્ન નક્કી થતા અથવા લગ્નના તરત પછી જીવનસાથી સાથે આ મુદ્દે ખુલીને વાત કરી લેવી ખૂબ અસરકારક સાબિત થાય છે. નવદંપતી માટે ઈચ્છનીય છે કે તેમણે પોતાનું ફાઈનાન્શિયલ પ્લાનિંગ જલદી કરી લેવું જેાઈએ અને તેના માટે જરૂરી છે :

• એકબીજાથી પોતાની આવક અને બચત ન છુપાવો, પણ સાથીને તેની જાણ કરતા રહો.
• લગ્ન પહેલાંનું કોઈ દેવું હોય તો તે વિશે પણ ભાવિ જીવનસાથીને જણાવો.
• એકબીજાથી છુપાવીને ઉધારીની લેવડદેવડ અને તમારા સંબંધીને મદદ ન કરો.
• લગ્ન પછીના શરૂઆતના સમયગાળામાં જીવનસાથીની આવક અને ખર્ચના કિસ્સામાં આંખ બંધ કરીને વિશ્વાસ ન કરો તેમજ તેની ટેવને પણ સમજેા.
• ક્રેડિટ કાર્ડ નહીં ડેબિટ કાર્ડનો ઉપયોગ કરો.
• ઓછી આવક હોય તેણે નિમ્ન અને વધારે આવક હોય તો શ્રેભ કે બુદ્ધિશાળી ન સમજતા બીજા પર હાવિ ન થાઓ.
• ખાનગી કંપનીની નોકરી ભલે ને સારા પગારની હોય, પણ તેમાં ગમે ત્યારે ચાલ્યા જવાનો કે કોઈ કારણસર તેને છોડવાનું જેાખમ તો રહે છે, તેથી એમ માનીને ન ચાલો કે આજે જે આવક છે તે હંમેશાં જળવાશે.
• બચત માટે ક્યાં રોકાણ કરવું તે બાબતે જેા બંને વચ્ચે મતભેદ હોય તો કોઈ સારા આર્થિક સલાહકારની મદદ લેવી. સામાન્ય રીતે પત્નીઓ જ્વેલરીમાં તો પતિ મ્યૂચ્યુઅલ ફંડમાં નિયમિત રોકાણને પ્રાથમિકતા આપે છે. પૈસાનું રોકાણ એવી જગ્યાએ કરો, જ્યાંથી રિટર્ન વધારે મળવાની શક્યતા હોય.
• ઘરખર્ચમાં કોની કેટલી ભાગીદારી હશે તે નક્કી કરવામાં કોઈ વાંધા કે શરમની વાત નથી. તેના માટે જરૂરી છે કે એકબીજાના પૈસાને પોતાના સમજવામાં આવે. યાદ રાખો કે પતિપત્નીનો સંબંધ ખૂબ નાજુક હોય છે અને વાત જ્યારે પૈસાની આવે તો એકબીજાથી કંઈ છુપાવીને અથવા છુપાઈને ખર્ચ કે બચત કરવી વધારે જેાખમી સાબિત થાય છે.

બચત કરવામાં રાખો પ્રતિસ્પર્ધા : કહેવત ખોટી નથી કે બચાવેલા પૈસા ખરી કમાણી છે, તેથી નિયમિત રીતે બચતની ટેવ પાડો. આ વાત માટે એક રસપ્રદ રીત અપનાવી શકો છો કે પતિપત્ની બંને પોતાની આવકમાંથી શક્ય તેટલી વધારે બચત કરવાની પ્રતિસ્પર્ધા કરે. સ્પષ્ટ છે કે આમ કરતા બંને પોતાના નકામા ખર્ચને બંધ કરવાનો વધારે પ્રયત્ન કરો. હોટલિંગ, પેટ્રોલ, ઈલેક્ટ્રોનિક્સ આઈટમ, મોબાઈલ વગેરે પર ખર્ચ કરવા પર નિયંત્રણ આવશે ઐટલે કે આ બધી બાબત પર જરૂરિયાત પ્રમાણે ખર્ચ કરો. સતત નાનીનાની બચત થાય તો તે જેાતજેાતામાં મોટી બચતમાં ફેરવાય છે. બચત પ્રતિસ્પર્ધા માટે ૧ વર્ષનો સમયગાળો નક્કી કરો કે બંને કેટલા પૈસા બચાવી શકો છો. જેા ઈમાનદારીથી બચત કરશો તો જાણીને આશ્ચર્યમાં પડી જશો કે તમે જ વર્ષભરમાં એક મોટી રકમની બચત કરી છે, જેને કોઈ મોટા કામ અથવા રોકાણમાં લગાવી શકાય છે. એક એ વાત પણ યાદ રાખો કે આજકાલ પૈસા કમાવા કરતા બચત નું કામ ખૂબ મુશ્કેલ બની ગયું છે, તે જેાતા આપણા માતાપિતાના જીવનને યાદ કરો કે તેઓ કેવી રીતે બચત કરતા હતા. થોડા પૈસાનું રોકાણ બચત ખાતામાં અને થોડા બીજી કોઈ જગ્યાએ રોક્યા હોય તો દાંપત્યની ગાડી સડસડાટ દોડવા લાગશે અને બંને વચ્ચે કોઈ અણબનાવ કે અવિશ્વાસ નહીં રહે.

– ભારત ભૂષણ શ્રીવાસ્તવ.

૬૦ વર્ષના વર્મા આજકાલ ખૂબ ખુશ દેખાઈ રહ્યા હતા. આ વર્ષે સરકારી ડોક્ટરના પદ પરથી રિટાયર થયા પછી તેમણે પોતાનું ક્લિનિક શરૂ કર્યું હતું, જેમાં તે એક મહિલા ડોક્ટર સાથે બેસતા હતા. તે મારા પતિના સારા મિત્ર પણ છે. એક દિવસ જ્યારે તે ઘરે આવ્યા ત્યારે મારા પતિએ મજાકિયા અંદાજમાં પૂછ્યું, ‘‘શું વાત છે ગુરુ આજકાલ તો ખૂબ ખુશ દેખાઈ રહ્યા છો, કેવી પસાર થઈ રહી છે જિંદગી?’’ ‘‘અરે, ખૂબ જ સુંદર રીતે પસાર થઈ રહી છે. હવે પોતાનું ક્લિનિક શરૂ કરી દીધું છે. જેમાં હું અને બીજા એક લેડી ડોક્ટર મિસિસ ગુપ્તા સાથે બેસીએ છીએ. ખૂબ સમજદાર મહિલા છે યાર, મેં તો આજદિન સુધી આવી મહિલા નથી જેાઈ, બિલકુલ ફિટ અને હોશિયાર. મોટાભાગના દર્દી તો તેની મીઠી વાણી સાંભળીને સ્વસ્થ થઈ જાય છે.’’ વર્મા તેની ડોક્ટર મિત્રના વખાણ પર વખાણ કરી રહ્યા હતા અને હું અને મારા પતિ મંદમંદ હસી રહ્યા હતા, કારણ કે અમે જાણતા હતા કે તેમની પત્ની એટલે કે મિસિસ વર્માને તેમનું ક્લિનિક પર બેસવું પસંદ નહોતું.

ન તો તને નવરાશ કે ન મને : આ વાતને લઈને બંને વચ્ચે ખટરાગ થતો રહેતો હતો. બાળકો બહાર હોવાથી બંને પતિપત્ની એકલા રહેતા હતા. જ્યાં વર્મા પોતાને ક્લિનિકમાં વ્યસ્ત રાખીને બહાર સુખ અને પ્રેમ શોધતા રહે છે. જ્યારે બીજી તરફ તેમના પત્નીની પોતાની અલગ ભજનમંડળી છે જેમાં તે હંમેશાં વ્યસ્ત રહે છે. બંનેની વ્યસ્તતાની સ્થિતિ એ છે કે કેટલાય દિવસો સુધી બંને વચ્ચે કોઈ વાર્તાલાપ થતો નથી. એક વાર જ્યારે તેમની દીકરીઓ વિદેશથી આવી ત્યારે માતાપિતા વચ્ચેનો વ્યવહાર જેાઈને આશ્ચર્યમાં પડી ગઈ હતી. જેાયું તો બંને પોતપોતાની જિંદગીમાં મસ્ત, દીકરીઓને આ વાત ન ગમી. તેથી માને પૂછ્યું, ‘‘મા, આ વાત બરાબર નથી, અમે તો તમારાથી દૂર વિદેશમાં રહીએ છીએ. આ સ્થિતિમાં તમારે બંનેએ એકબીજાની કાળજી લેવી જેાઈએ. જેા તમે કહેતા હોય તો હું પપ્પા સાથે વાત કરું. તમે બંનેએ અહીં પોતાની એક અલગ જિંદગી વસાવી લીધી છે, ત્યાં સુધી કે તમારા બંને વચ્ચે ઘણા બધા દિવસો સુધી એકબીજા સાથે કોઈ વાત નથી થતી.’’ જેાકે મિસિસ વર્માને પણ થોડે ઘણે અંશે તેમને પોતાને જ હવે અહેસાસ થવા લાગ્યો કે ‘‘કદાચ ભક્તિમાં તે પોતાના પતિને ભૂલવા લાગ્યા છે અને તેથી પતિ ઘરની બહાર પ્રેમ શોધવા લાગ્યા છે.’’ ખૂબ સમજ્યાવિચાર્યા પછી એક દિવસ તેમણે પોતાના પતિને કહ્યું, ‘‘તમે ક્લિનિક શરૂ કરીને યોગ્ય કર્યું છે. કમ સે કમ વ્યસ્ત અને ફિટ તો રહો છો. ઘરમાં રહીને તો માણસ પોતાની ઉંમર પહેલાં વૃદ્ધ થઈ જાય છે. તમારા ક્લિનિકની બાજુની દુકાન ખાલી છે ને, તેમાં હું પણ એક બૂટીક ખોલી દઉં છું. બોલો, બરાબર છે ને.’’ સાંભળીને વર્મા તેની પત્નીને આશ્ચર્યભાવથી જેાવા લાગ્યા અને ધીરેથી કહ્યું, ‘‘તો પછી ભોજન કોણ કરશે.’’ ‘‘હકીકતમાં, દીકરીઓએ મને સમજાવ્યું હતું કે મમ્મી લાંબા સમયથી એક બૂટીક શરૂ કરવાનું તમારું સપનું હતું, તો હવે શરૂ કરી દો. બસ તે વાત મને ગમી ગઈ. તમે પણ બાજુમાં હશો, તેથી મને કોઈ ટેન્શન નહીં રહે અને હું આ બધું સંભાળી પણ શકીશ.’’ મિસિસ વર્માએ સ્પષ્ટતા કરતા કહ્યું. થોડા દિવસો પછી વર્માએ પોતાની બાજુની શોપમાં શ્રીમતીનું બૂટીક શરૂ કરાવી દીધું. ત્યાર પછી આ બહાના હેઠળ બંને એકબીજાને પૂરતો સમય આપવા લાગ્યા ત્યારે થોડા સમયમાં બંને વચ્ચે ગુમાવી દીધેલી નીકટતા પાછી આવવા લાગી. બીજેા એક કિસ્સો. ૫૫ વર્ષના ગુપ્તા અવારનવાર પોતાના સ્કૂટર પર ઓફિસની મહિલા કર્મચારીઓને બેસાડીને ફરતા જેાવા મળતા હતા. ઘણી વાર તે પોતાની એક મહિલા મિત્ર સાથે કોફી શોપમાં પણ જેાવા મળતા હતા. જેાકે સમાજમાં પણ આવી વાતો ખૂબ ઝડપથી ફેલાતી હોય છે. તેથી મિસિસ ગુપ્તાને પણ આ વાતો સાંભળવા મળી ગઈ. એટલામાં એક દિવસ તેમની પાડોશણ, જેના પતિ ગુપ્તાની ઓફિસમાં કામ કરતા હતા, તેમણે મિસિસ ગુપ્તાને કટાક્ષમાં કહ્યું, ‘‘શું વાત છે આજકાલ ભાઈસાહેબ ઓફિસની મહિલાઓના ખૂબ સારા કામ કરાવે છે.’’ મિસિસ ગુપ્તાને અંદરથી તો ખૂબ દુખ થયું, પરંતુ સ્વસ્થતા લાવીને કહ્યું, ‘‘હવે તે ઓફિસ હેડ છે તો ઓફિસના કર્માચારીઓનું ધ્યાન તો રાખવું જ પડશે ને. તમે ચિંતા ન કરો, તેમની ચિંતા કરવા માટે હું છું ને.’’ પાડોશણના ગયા પછી તે ઊંડા વિચારમાં પડી ગયા કે આખરે તેનો પતિ આવું કેમ કરી રહ્યો છે? પછી વિચારવા લાગ્યા કે બૂમો પાડવાથી કે ઝઘડા કરવાથી તો વાતનું સમાધાન આવવાનું નથી, પરંતુ પ્રેમ જ એક માર્ગ છે જેના દ્વારા ગુપ્તાને પાછા લાવી શકાય છે જેથી તે ઘરના થઈને રહે.

શોધ સાચા સાથીની : ૫૫ વર્ષના મિસિસ સિંહા ઊંચા કદકાઠી અને ખૂબ સુંદર દેખાવ ધરાવતા હતા. ઓફિસના દરેક પુરુષ તેમની સાથે વાત કરવા આતુર રહેતા હતા. નવા આવેલા અધિકારી મિશ્રાની પત્નીનું થોડા સમય પહેલાં મૃત્યુ થયું હતું. થોડા દિવસ પછી જ્યારે તેમણે મિસિસ સિંહાને કોફી માટે પૂછ્યું ત્યારે મિસિસ સિંહાનું દિલ બાગબાગ થઈ ગયું. આખરે તે પણ પોતાના દારૂડિયા પતિની રોજબરોજની કચકચથી પરેશાન થઈ ગયા હતા. તેથી દિલમાં ધરબાયેલો રોમાન્સ જાણે હિલોળા લેવા લાગ્યો. પછી તો મિશ્રાની ઓફર તેમણે ખુશીખુશી સ્વીકારી લીધી. બસ, અહીંથી બંનેના પ્રેમની રેલગાડી ચાલી નીકળી પછી મિસિસ સિંહાના પોતાના પતિ સાથેના ડિવોર્સ અને મિશ્રા સાથેના લગ્ન પર જઈને અટકી આખરે તે પણ ક્યાં સુધી દરરોજ પતિના અપશબ્દો, અપમાન અને મારપીટ સહન કરતા રહે. પ્રેમ અને શાંતિથી જીવવાનો હક સંસારમાં બધાને છે ને. ૩૪ વર્ષની તનુજા એક સ્કૂલમાં શિક્ષિકા છે. એક છોકરીને ભણાવવા તે તેના ઘરે જાય છે. થોડા દિવસ સુધી આ છોકરીને ભણાવ્યા પછી તેણે નોટીસ કર્યું કે તે જેટલો સમય છોકરીને ભણાવતી હતી તે સમય દરમિયાન છોકરીના ૬૦ વર્ષના દાદા ગમે તે બહાના હેઠળ રૂમમાં આવજ કરતા રહેતા હતા. એક દિવસ જ્યારે પૌત્રી અંદર કોઈ કામ અર્થે ગઈ ત્યારે દાદાએ તનુજાને કહ્યું, ‘‘હું તમને કંઈ કહેવા ઈચ્છુ છું. પ્લીઝ સાંજે ૪ વાગે બાજુમાં આવેલી કોફી શોપમાં આવી જજે.’’ પહેલા તો તનુજા ડરી ગઈ પછી સ્વસ્થ થતા પૂછ્યું, ‘‘કેમ અંકલ?’’ ‘‘ડરશો નહીં, હું તો આમ જ તમને મળવા ઈચ્છુ છું.’’ સાંજે કોફી શોપમાં બંને સામસામે બેઠા હતા. તનુજાને જેાતા જ તેમણે કહ્યું, ‘‘કોણ જાણે કેમ તમે મને ખૂબ ગમવા લાગ્યા છો. તમે ખૂબ હોશિયાર છો અને મારી પૌત્રીને સારી રીતે ભણાવો છો. મારી પત્ની મને હંમેશાં ધૂત્કારતી રહે છે, પણ તમને જેાવા અને તમારી સાથે વાત કરવી મને ગમે છે.’’ વખાણ સાંભળીને તનુજાના ગાલ શરમથી લાલ થઈ ગયા. ત્યાર પછી તો તે બંને અવારનવાર એકબીજાને મળવા લાગ્યા. તનુજાને પણ તેમને મળીને ખૂબ શાંતિ મળતી હતી અને તે બમણાં ઉત્સાહથી પોતાનું કામ કરવા લાગતી, પરંતુ થોડા સમયમાં તેને એક પત્ની અને મા હોવાનો અહેસાસ થવા લાગ્યો. જ્યારે પોતાના પતિ સાથે તેણે દાદાની સમસ્યા શેર કરી ત્યારે પહેલાં તો તેના પતિ ચોંકી ગયા, પણ થોડું વિચારીને કહ્યું, ‘‘આપણે બંને સાથે મળીને તેમની સમસ્યાનો ઉકેલ લાવીશું.’’ ત્યાર પછી તનુજા અને તેના પતિએ એક અનુભવી કાઉન્સેલર પાસે દાદા અને તેમના પત્નીનું કાઉન્સિલિંગ કરાવ્યું. આજે આ દાદાદાદી તો એકબીજાનો સાથ મેળવીને ખુશ છે, સાથે તનુજા અને તેમના પરિવાર વચ્ચે પણ ઘનિભ પારિવારિક સંબંધ છે.’’

પ્રેમ ઉંમર નથી જેાતો : હકીકતમાં પ્રેમ એક એવી લાગણી છે જે ન તો ઉંમર જુએ છે કે ન જાતિ કે ધર્મ. તે કોઈ પણ સ્થળે, કોઈ પણ સમયે અને કોઈની પણ સામે થઈ શકે છે. જે રીતે કિશોરાવસ્થા અથવા યુવાવસ્થામાં વ્યક્તિ વશીભૂત થઈને બધું ભૂલી જતો હોય છે તે જ રીતે આ ઉંમરમાં પણ પ્રેમનો અહેસાસ વ્યક્તિને માનસિક અને ભાવનાત્મક શાંતિ પ્રદાન કરે છે. કિશોરાવસ્થાનો પ્રેમ માત્ર આકર્ષણ હોય છે જ્યારે યુવાવસ્થાના પ્રેમમાં ઊંડાણ અને મજબૂતાઈ હોય છે. તેનાથી વિપરીત ૬૦ વર્ષના પ્રેમમાં બધા ભાવ જેાવા મળે છે, કારણ કે આ ઉંમરની વ્યક્તિ સંબંધના ઘણા બંધનમાં બંધાઈ ચૂકેલી હોય છે અને પ્રેમના ઘણા રૂપ પણ જેાઈ ચૂકેલી હોય છે. આ ઉંમરમાં બાળકો પોતપોતાના રસ્તા પકડી ચૂક્યા હોય છે. પતિપત્નીમાં જેા મનમેળનો અભાવ હોય તો તે બહાર કોઈ વ્યક્તિ પાસેથી મળતા પ્રેમ અને આત્મીયતાના કારણે માનસિક શાંતિ અને ઊર્જાથી ઓતપ્રોત થઈ ઊઠે છે. સામાજિક દષ્ટિકોણથી જેાવામાં આવે તો આ પ્રકારનો વ્યવહાર અશોભનીય અને મર્યાદાવિહીન છે, પરંતુ તેનાથી ઉપર આપમેળે તેના પગ ચાલવા લાગશે. આખરે ખુશીઆનંદમાં જીવવાનો અધિકાર તો બધાને છે. હકીકતમાં ઘરની જવાબદારી, બાળકો અને કામના બોજાના લીધે ઘણી વાર પતિપત્ની વચ્ચેનો પહેલાં જેવો પ્રેમ ગાયબ થઈ જતો હોય છે. જ્યારે ૬૦ની ઉંમરમાં પતિ અથવા પત્ની કોઈ બીજી વ્યક્તિ તરફ આકર્ષિત થવા લાગે તો શું કરવું, આવો જાણીએ તે વિશે :

• જેા પતિપત્નીમાંથી કોઈને પણ પોતાના સાથીના પ્રેમના આ અદ્ભુત માર્ગ પર હોવાનો અહેસાસ થાય છે, ત્યારે એક વાર તો તેનું મન બેકાબૂ થવા લાગે છે, પણ તેનો ઉકેલ તમારે પોતે જ શોધવો પડશે, જેથી ઘરની વાત ઘરમાં જ રહે.
• પ્રેમી પતિ અથવા પત્નીને પાછા પોતાની નજીક લાવવા માટે ક્યારેય પરિવાર, પાડોશ અથવા બાળકોનો સહારો ન લો, કારણ કે આ પ્રકારની સમસ્યાને જેટલી સારી રીતે તમે હેન્ડલ કરી શકો છો એટલી સારી રીતે બીજું કોઈ હેન્ડલ નથી કરી શકતું.
• તમારી દિનચર્યાનું મૂલ્યાંકન કરો કે શું તમે તમારા જીવનસાથીને પર્યાપ્ત સમય અને હૂંફ આપી રહ્યા છો. ક્યાંક એવું તો નથી કે પ્રેમ અને હૂંફના અભાવમાં તેમણે બહારનો માર્ગ પકડી લીધો હોય.
• જ્યારે સાથીની કોઈની સાથેની અંતરંગતાની જાણ થાય ત્યારે વ્યવહારને શાંત, મધુર અને પ્રેમથી ઓતપ્રોત રાખો, જેથી આ સમસ્યાનું સમાધાન તમે સારી રીતે શોધી શકો.
• આ ઉંમર સુધી પહોંચતાં-પહોંચતાં સામાન્ય રીતે મહિલા અને પુરુષ બંને જવાબદારીથી મુક્ત થઈ જતી હોય છે. શરીર પર ચરબીના જાડા થર, કઢંગુ વ્યક્તિત્વ કોઈને પણ પોતાની તરફ આકર્ષિત નથી કરતું. જરૂર છે સ્વયંને ફિટ, સ્વસ્થ, ખુશમિજાજ અને આકર્ષક જાળવી રાખવાની, જેથી પરસ્પર પ્રેમ જળવાઈ રહે. તમે તમારા જીવનસાથીને તમારા પ્રયાસથી પાછા લાવવામાં સફળ ન થઈ રહ્યા હોય તો સગાંસંબંધી, પાડોશી અથવા મિત્રોની મદદ લીધા વિના કોઈ સારા પ્રોફેશનલ કાઉન્સિલરનો સહારો લો, જેા તમારી સમસ્યાને સારી રીતે સમજીને તેનો ઉકેલ શોધી આપશે.

– પ્રતિભા અગ્નિહોત્રી.